Tóm tắt Quản trị
Nửa cuối năm 2025 sẽ là một giai đoạn then chốt đối với ngành ô tô toàn cầu và Việt Nam, được định hình bởi sự giao thoa phức tạp giữa các yếu tố kinh tế vĩ mô không chắc chắn, sự chuyển đổi công nghệ mang tính cách mạng và những thay đổi chính sách quan trọng. Báo cáo này phân tích rằng trong khi thị trường toàn cầu đối mặt với tăng trưởng chậm lại và rủi ro từ các chính sách thương mại, thị trường Việt Nam nổi lên như một điểm sáng với đà tăng trưởng mạnh mẽ, được thúc đẩy bởi nền kinh tế nội địa vững chắc và sự thay đổi nhanh chóng trong sở thích của người tiêu dùng. Cuộc cách mạng điện hóa đang diễn ra theo hai hướng: sự thống trị của xe điện (EV) do VinFast dẫn đầu và sự trỗi dậy mạnh mẽ của xe hybrid như một lựa chọn chuyển tiếp thực tế. Các yếu tố quyết định cho nửa cuối năm sẽ bao gồm việc điều chỉnh các chính sách ưu đãi của chính phủ, bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt với sự tham gia của các thương hiệu Trung Quốc, và tốc độ phổ cập các công nghệ mới như Hệ thống Hỗ trợ Lái xe Tiên tiến (ADAS). Báo cáo này cung cấp một dự báo chi tiết và các khuyến nghị chiến lược cho các bên liên quan để điều hướng thành công trong môi trường năng động này.
Quỹ đạo Kinh tế Vĩ mô và Thị trường Ô tô Toàn cầu
Các Yếu tố Thuận lợi và Bất lợi của Kinh tế Toàn cầu
Nền kinh tế toàn cầu trong nửa cuối năm 2025 được đặc trưng bởi “sự phục hồi mong manh” và “bất ổn dai dẳng”. Các tổ chức tài chính hàng đầu như Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Ngân hàng Thế giới (World Bank) đã điều chỉnh dự báo, phản ánh một bức tranh phức tạp với sự phân hóa rõ rệt giữa các nền kinh tế lớn.
Tăng trưởng GDP toàn cầu được dự báo dao động trong khoảng 3.0% đến 3.3% cho năm 2025, một con số ổn định nhưng không quá ấn tượng. Động lực tăng trưởng này một phần đến từ việc các doanh nghiệp đẩy mạnh hoạt động sản xuất và thương mại để đi trước các chính sách thuế quan mới có thể được áp dụng, cùng với điều kiện tài chính nới lỏng hơn ở một số khu vực.
Tuy nhiên, các rủi ro vẫn hiện hữu và có xu hướng gia tăng. Rủi ro lớn nhất đến từ sự bất ổn chính sách, đặc biệt là các chính sách thương mại của Hoa Kỳ, với khả năng áp đặt thuế quan phổ cập có thể làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu, tăng chi phí sản xuất và làm suy giảm nhu cầu tiêu dùng. Bên cạnh đó, lạm phát dai dẳng, đặc biệt là lạm phát trong lĩnh vực dịch vụ, có thể buộc các ngân hàng trung ương phải duy trì lãi suất ở mức cao trong thời gian dài hơn, gây áp lực trực tiếp lên khả năng chi trả của người tiêu dùng và doanh nghiệp. Môi trường lãi suất cao này có thể làm chậm tốc độ thay thế xe cũ và ảnh hưởng tiêu cực đến doanh số bán xe mới, đặc biệt tại các thị trường phát triển như Bắc Mỹ và Châu Âu.
Dự báo Doanh số & Sản lượng Ô tô Toàn cầu
Các dự báo cho ngành ô tô toàn cầu trong nửa cuối năm 2025 đều cho thấy một xu hướng tăng trưởng chậm lại và thận trọng. S&P Global Mobility dự báo doanh số xe hạng nhẹ toàn cầu sẽ đạt 89,6 triệu chiếc vào năm 2025, một mức tăng trưởng khiêm tốn 1,7% so với năm 2024. Đáng chú ý, dự báo này đã bị hạ cấp so với các ước tính trước đó, phản ánh những rủi ro kinh tế và chính sách ngày càng rõ nét.
Về sản lượng, các nhà sản xuất ô tô dự kiến sẽ có những điều chỉnh thận trọng. Sản lượng xe hạng nhẹ toàn cầu được dự báo sẽ giảm nhẹ 0,4%, xuống còn 88,7 triệu chiếc vào năm 2025. Động thái này cho thấy các hãng xe đang chủ động quản lý mức tồn kho để đối phó với các mô hình nhu cầu không đồng đều giữa các khu vực và để giảm thiểu rủi ro từ các chính sách thuế quan tiềm tàng.
Dữ liệu về thị phần toàn cầu trong 5 tháng đầu năm 2025 cho thấy sự củng cố vị thế của các ông lớn truyền thống và sự trỗi dậy mạnh mẽ của các thế lực mới. Tập đoàn Toyota tiếp tục dẫn đầu với 12,5% thị phần, theo sau là Tập đoàn Volkswagen (9,7%) và Hyundai-Kia (8,2%). Một điểm nhấn đáng chú ý là sự vươn lên của Tập đoàn Geely từ Trung Quốc, đã lọt vào top 10 nhà sản xuất lớn nhất thế giới ở vị trí thứ 9 với mức tăng trưởng thị phần ấn tượng lên tới 34,8%.
Phân tích Sâu các Thị trường Khu vực
Thị trường ô tô toàn cầu không còn là một khối đồng nhất. Nửa cuối năm 2025 sẽ chứng kiến sự phân hóa rõ rệt giữa các khu vực, chủ yếu do sự khác biệt về chính sách kinh tế và hỗ trợ ngành.
- Bắc Mỹ (Mỹ): Doanh số tại Mỹ được dự báo tăng nhẹ 1,2% lên 16,2 triệu chiếc. Tuy nhiên, đây là thị trường phải đối mặt với sự không chắc chắn lớn nhất. Những thay đổi chính sách tiềm năng của chính quyền mới, bao gồm việc áp đặt thuế quan, bãi bỏ các quy định về môi trường và điều chỉnh các chương trình hỗ trợ xe điện, có thể tác động mạnh đến nhu cầu. Doanh số xe điện có nguy cơ bị ảnh hưởng tiêu cực nếu các ưu đãi thuế liên bang bị cắt giảm hoặc loại bỏ.
- Châu Âu: Thị trường được dự báo sẽ đi ngang, duy trì ở mức khoảng 15 triệu xe. Tăng trưởng bị kìm hãm bởi nhiều yếu tố, bao gồm rủi ro suy thoái kinh tế, giá xe vẫn ở mức cao, việc các chính phủ giảm dần trợ cấp cho xe điện và các quy định phát thải nghiêm ngặt hơn của EU có hiệu lực từ năm 2025.
- Trung Quốc: Thị trường này tiếp tục là động lực tăng trưởng chính của ngành ô tô toàn cầu. Doanh số dự kiến tăng 3,0% lên 26,6 triệu xe. Sự tăng trưởng này được hỗ trợ mạnh mẽ bởi các chương trình khuyến khích xe năng lượng mới (NEV) của chính phủ, các chính sách đổi xe cũ lấy xe mới và một cuộc chiến giá cả khốc liệt giữa các nhà sản xuất nội địa. Tỷ lệ thâm nhập của NEV tại Trung Quốc được dự báo sẽ tiếp tục tăng mạnh, đạt 58% vào năm 2025, tạo ra một động lực tăng trưởng kép cho các nhà sản xuất Trung Quốc: một thị trường nội địa được bảo vệ và đang bùng nổ, đồng thời là một bàn đạp vững chắc để mở rộng xuất khẩu.
Thị trường Ô tô Việt Nam: Câu chuyện Tăng trưởng Bền bỉ
Bối cảnh Kinh tế Trong nước và Niềm tin Người tiêu dùng
Trái ngược với bức tranh toàn cầu còn nhiều mảng tối, nền kinh tế Việt Nam tiếp tục là một điểm sáng nổi bật trong khu vực, tạo ra một nền tảng vững chắc cho sự phát triển của thị trường ô tô. Tăng trưởng GDP trong 6 tháng đầu năm 2025 đạt mức ấn tượng 7,52% so với cùng kỳ năm trước, đây là mức tăng trưởng cao nhất trong vòng 15 năm qua. Với kết quả khả quan này, Chính phủ đã nâng mục tiêu tăng trưởng cả năm lên mức 8,3-8,5%. Các tổ chức quốc tế như Ngân hàng Thế giới cũng đưa ra những dự báo lạc quan, với mức tăng trưởng dự kiến là 6,8% cho cả năm 2025.
Động lực tăng trưởng chính của nền kinh tế đến từ sự phục hồi mạnh mẽ của hoạt động xuất khẩu, việc đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công và dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) ổn định. Lạm phát vẫn được duy trì trong tầm kiểm soát, tạo điều kiện cho Chính phủ tiếp tục các chính sách tài khóa và tiền tệ linh hoạt để hỗ trợ nền kinh tế. Môi trường kinh tế vĩ mô thuận lợi này đã củng cố niềm tin của người tiêu dùng. Mặc dù tâm lý thắt chặt chi tiêu vẫn còn tồn tại sau giai đoạn khó khăn, các chuyên gia dự báo rằng người tiêu dùng sẽ cởi mở hơn trong chi tiêu vào nửa cuối năm, đặc biệt là đối với các tài sản có giá trị lớn như ô tô.
Hiệu suất Thị trường và Dự báo Doanh số (Nửa cuối năm 2025)
Nửa đầu năm 2025 đã chứng kiến sự phục hồi và tăng trưởng mạnh mẽ của thị trường ô tô Việt Nam, tạo đà tích cực cho giai đoạn cuối năm. Tổng doanh số toàn thị trường, bao gồm số liệu từ Hiệp hội các nhà sản xuất Ô tô Việt Nam (VAMA), VinFast và Hyundai Thành Công, đã vượt mốc 254.000 xe, tăng đáng kể so với cùng kỳ năm 2024. Riêng các thành viên VAMA đã bán được 163.021 xe, tăng 21%. Đáng chú ý, doanh số xe nhập khẩu nguyên chiếc (CBU) tăng trưởng tới 35%, cao hơn mức tăng 13% của xe lắp ráp trong nước (CKD) trong 4 tháng đầu năm.
Xu hướng tăng trưởng được thể hiện rõ qua từng tháng, đặc biệt là tháng 6 với mức tăng 20% so với cùng kỳ năm ngoái, báo hiệu một sự phục hồi mạnh mẽ cho hai quý cuối năm. Mặc dù tháng 7 ghi nhận một sự sụt giảm nhẹ, điều này có thể được lý giải bởi yếu tố mùa vụ (“tháng Ngâu”) và không làm thay đổi xu hướng tích cực chung của thị trường.
Dựa trên đà tăng trưởng của nửa đầu năm và các yếu tố kinh tế vĩ mô thuận lợi, thị trường ô tô Việt Nam được dự báo sẽ tiếp tục sôi động trong 6 tháng cuối năm. Các chuyên gia kỳ vọng doanh số cả năm 2025 sẽ cải thiện đáng kể so với năm 2024. Các chương trình khuyến mãi rầm rộ từ các hãng xe và việc liên tục ra mắt các mẫu xe mới sẽ là những động lực chính thúc đẩy sức mua.
“Lò Thử” Chính sách: Điều hướng các Thay đổi Quy định
Nửa cuối năm 2025 là một giai đoạn quan trọng, khi các chính sách ưu đãi lớn của Chính phủ có sự thay đổi, tạo ra cả cơ hội và thách thức cho thị trường.
- Gia hạn Ưu đãi Lệ phí Trước bạ cho Xe điện: Một trong những chính sách quan trọng nhất đã được xác nhận là việc gia hạn miễn 100% lệ phí trước bạ cho ô tô điện. Theo Nghị định số 51/2025/NĐ-CP ban hành ngày 01/03/2025, chính sách miễn phí này được kéo dài thêm hai năm, có hiệu lực đến hết ngày 28/02/2027. Quyết định này đã loại bỏ sự không chắc chắn về việc tăng chi phí lăn bánh cho xe điện từ tháng 3/2025 và được xem là một cú hích mạnh mẽ, tiếp tục thúc đẩy sự phát triển của thị trường xe điện trong nước.
- Phê duyệt Giảm 50% Lệ phí Trước bạ cho Xe Lắp ráp trong nước (CKD): Sau nhiều thảo luận, vào ngày 15/8/2025, Thường trực Chính phủ đã chính thức thống nhất thực hiện giảm 50% lệ phí trước bạ đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước. Chính sách này sẽ được áp dụng trong thời gian 3 tháng, và Nghị định liên quan đã được giao hoàn thiện và ban hành trước ngày 18/8. Mặc dù thời gian áp dụng ngắn hơn so với các lần trước, chính sách này được kỳ vọng sẽ tạo ra một đợt kích cầu mạnh mẽ cho các dòng xe CKD trong những tháng cuối năm, tạo lợi thế cạnh tranh rõ rệt so với xe nhập khẩu. Tuy nhiên, chính sách này cũng gây ra những lo ngại về việc có thể vi phạm các cam kết thương mại quốc tế mà Việt Nam đã tham gia.
Bảng: Hiệu suất Bán hàng của các Thương hiệu Ô tô lớn tại Việt Nam (7 tháng đầu năm 2025)
| Thương hiệu | Doanh số 7 tháng đầu năm 2025 (xe) | Thị phần (ước tính) | Tăng trưởng so với cùng kỳ 2024 |
| VinFast | 67,569 (tính đến hết T6) | 32.9% (tính đến hết T6) | +175.1% (tính đến hết T6) |
| Toyota | 35,942 | 18.5% | +24.7% |
| Ford | 25,839 | 13.3% | +24.2% |
| Hyundai (TC Motor) | 24,204 (tính đến hết T6) | 11.8% (tính đến hết T6) | -5.5% (tính đến hết T6) |
| Mitsubishi | 19,024 | 9.8% | N/A |
| Mazda (THACO) | 17,402 | 9.0% | +15.8% (tính đến hết T6) |
| Kia (THACO) | 14,419 | 7.4% | -12.2% (tính đến hết T6) |
| Honda | 13,850 | 7.1% | +7.2% (tính đến hết T6) |
Nguồn: Tổng hợp từ báo cáo của VAMA, TC Group, VinFast và Focus2move . Thị phần được ước tính dựa trên tổng doanh số đã công bố của VAMA và các hãng báo cáo riêng.
Siêu xu hướng Điện hóa: Động lực của Xe điện và Xe Hybrid
Tăng trưởng Xe điện Toàn cầu Chững lại và Sự Trỗi dậy của Xe Hybrid
Năm 2025 đánh dấu một sự điều chỉnh đáng kể trong kỳ vọng về tốc độ điện hóa trên toàn cầu. Mặc dù doanh số xe điện (EV) vẫn tiếp tục tăng trưởng, ví dụ như mức tăng 42% trong Quý 1/2025 theo báo cáo của PwC , nhưng tốc độ này đã có dấu hiệu chậm lại so với những năm bùng nổ trước đó. Nguyên nhân chính đến từ việc cắt giảm các gói trợ cấp ở một số thị trường lớn như Pháp và Trung Quốc, cùng với những lo ngại của người tiêu dùng về cơ sở hạ tầng sạc chưa đầy đủ và giá xe vẫn còn ở mức cao so với xe động cơ đốt trong.
Trong bối cảnh đó, xe hybrid (HEV và PHEV) đang nổi lên như một lựa chọn chuyển tiếp hấp dẫn và thực tế. Chúng được xem là một bước đệm hợp lý, giúp người tiêu dùng làm quen với công nghệ điện hóa, tận hưởng lợi ích tiết kiệm nhiên liệu mà không phải đối mặt với “nỗi lo hết pin” (range anxiety). Nắm bắt xu hướng này, các nhà sản xuất ô tô hàng đầu như Toyota, Hyundai và Stellantis đang tích cực mở rộng danh mục sản phẩm xe hybrid của mình để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của thị trường.
Cách mạng Xe điện tại Việt Nam: Nhân tố VinFast và Các Đối thủ Mới
Trái ngược hoàn toàn với xu hướng chững lại trên toàn cầu, thị trường xe điện tại Việt Nam đang trải qua một giai đoạn bùng nổ mạnh mẽ, và câu chuyện này chủ yếu được viết nên bởi một nhân tố duy nhất: VinFast.
Hãng xe Việt đã thành công trong việc chiếm lĩnh gần như toàn bộ thị trường xe điện non trẻ. Trong 6 tháng đầu năm 2025, VinFast đã bàn giao tới 67.569 xe điện cho khách hàng trong nước. Đáng kinh ngạc hơn, các mẫu xe điện giá rẻ của hãng là VF 3 (23.803 xe) và VF 5 (21.812 xe) không chỉ dẫn đầu phân khúc xe điện mà còn thống trị toàn bộ thị trường ô tô Việt Nam, vượt qua tất cả các mẫu xe xăng bán chạy nhất. Thành công này đến từ một chiến lược tổng thể bao gồm giá bán cạnh tranh, các chương trình khuyến mãi hấp dẫn, và sự hỗ trợ từ hệ sinh thái Vingroup.
Sự thành công của VinFast đã biến Việt Nam thành một thị trường hấp dẫn, thu hút sự chú ý của các thương hiệu xe điện khác, đặc biệt là từ Trung Quốc. Các hãng xe lớn như BYD, Geely, và Chery (với thương hiệu Omoda & Jaecoo) đang tích cực thâm nhập thị trường. BYD đã nhanh chóng ra mắt 5 mẫu xe, trong khi các thương hiệu khác cũng có kế hoạch giới thiệu sản phẩm mới trong nửa cuối năm. Sự xuất hiện của những đối thủ này được kỳ vọng sẽ làm tăng tính cạnh tranh, mang lại nhiều lựa chọn hơn cho người tiêu dùng, đặc biệt là trong phân khúc xe điện giá cả phải chăng.
Tuy nhiên, hạ tầng sạc vẫn là một thách thức lớn. Mặc dù VinFast và công ty con V-Green đang dẫn đầu với một mạng lưới hơn 150.000 cổng sạc và kế hoạch đầu tư thêm 10.000 tỷ đồng để mở rộng , sự thiếu vắng một chuẩn sạc chung và độ phủ chưa đồng đều ở các khu vực ngoại thành vẫn là rào cản đối với việc phổ cập xe điện trên diện rộng. Chính phủ đang xem xét các chính sách hỗ trợ để giải quyết “điểm nghẽn” hạ tầng này, vốn được coi là yếu tố then chốt cho sự phát triển bền vững của giao thông thuần điện.
Xe Hybrid như một Lựa chọn Thực tế tại Việt Nam
Song song với cuộc cách mạng xe điện, phân khúc xe hybrid tại Việt Nam cũng đang ghi nhận một mức tăng trưởng phi thường, cho thấy đây là một xu hướng quan trọng và thực tế đối với người tiêu dùng. Doanh số xe hybrid trong 7 tháng đầu năm 2025 đã đạt 7.112 xe, tăng vọt 71,7% so với cùng kỳ năm 2024 . Tốc độ tăng trưởng này cao hơn đáng kể so với mức tăng trưởng chung của toàn thị trường (18.9%), cho thấy sự quan tâm ngày càng tăng của người tiêu dùng đối với dòng xe này .
Các thương hiệu Nhật Bản, với kinh nghiệm lâu năm trong công nghệ hybrid, đang thống trị phân khúc này. Top 5 mẫu xe hybrid bán chạy nhất nửa đầu năm đều đến từ các hãng xe Nhật, bao gồm Toyota Innova Cross HEV (1.313 xe), Toyota Corolla Cross HEV (1.194 xe), Suzuki XL7 Hybrid (1.193 xe), Honda CR-V RS e:HEV (877 xe), và Toyota Camry HEV (685 xe) .
Sự hấp dẫn của xe hybrid nằm ở chỗ nó giải quyết được bài toán lưỡng nan của người tiêu dùng Việt Nam trong giai đoạn chuyển đổi: mong muốn một chiếc xe tiết kiệm nhiên liệu và thân thiện với môi trường hơn xe xăng truyền thống, nhưng lại không muốn phụ thuộc hoàn toàn vào hạ tầng sạc còn hạn chế của xe điện thuần túy. Điều này biến xe hybrid thành một lựa chọn “an toàn”, thực tế và thông minh, phù hợp với điều kiện hạ tầng và thói quen sử dụng xe của đại đa số người dân hiện nay.
Các Tiền tuyến Công nghệ và Bối cảnh Cạnh tranh
Sức mạnh Nội tại: Công nghệ Pin và Sự Phát triển của Chuỗi Cung ứng
Những đột phá về công nghệ đang định hình lại hiệu suất, chi phí và tính bền vững của ngành công nghiệp ô tô. Công nghệ pin là trái tim của cuộc cách mạng xe điện, với hai loại hóa chất chính đang cạnh tranh: LFP (Lithium Iron Phosphate) và NMC (Nickel Manganese Cobalt). Pin LFP, với ưu điểm về độ an toàn cao, tuổi thọ dài và chi phí sản xuất thấp hơn do không sử dụng các kim loại hiếm như cobalt, đang trở thành lựa chọn phổ biến cho các dòng xe điện phổ thông . Ngược lại, pin NMC có mật độ năng lượng cao hơn, cho phép xe di chuyển quãng đường xa hơn sau mỗi lần sạc, phù hợp với các dòng xe hiệu suất cao và cao cấp . Bên cạnh đó, các công nghệ tương lai như pin thể rắn (Solid-State) và pin Natri-ion (Na-ion) hứa hẹn sẽ mang lại những bước đột phá về an toàn, phạm vi hoạt động và chi phí, nhưng vẫn đang trong giai đoạn phát triển và chưa được thương mại hóa rộng rãi .
Song song với công nghệ pin, chuỗi cung ứng cũng đang được hiện đại hóa. Các nhà sản xuất ô tô lớn ngày càng áp dụng các công nghệ tiên tiến như Trí tuệ nhân tạo (AI) để dự báo nhu cầu chính xác hơn, tối ưu hóa sản xuất và giảm lượng hàng tồn kho. Công nghệ Blockchain cũng đang được thử nghiệm để tăng cường tính minh bạch, cho phép theo dõi và xác thực nguồn gốc linh kiện, qua đó giảm thiểu gian lận trong chuỗi cung ứng. Xu hướng sản xuất bền vững cũng được chú trọng thông qua việc sử dụng vật liệu nhẹ như hợp kim nhôm, sợi carbon và các vật liệu tái chế để giảm trọng lượng xe, tăng hiệu quả năng lượng và giảm tác động đến môi trường.
“Người bạn đồng hành” Xuất hiện: Sự Phổ biến của ADAS tại Việt Nam
Hệ thống Hỗ trợ Lái xe Tiên tiến (ADAS) đang nhanh chóng chuyển từ một tính năng xa xỉ thành một tiêu chuẩn an toàn thiết yếu trên thị trường ô tô Việt Nam. Công nghệ này không còn chỉ giới hạn ở các dòng xe sang tiền tỷ mà đã được phổ cập rộng rãi xuống các phân khúc xe phổ thông. Các mẫu xe trong tầm giá dưới 600 triệu đồng như Skoda Kushaq, Suzuki Swift và Honda City hiện đã được trang bị các gói ADAS ngay từ phiên bản tiêu chuẩn, mang lại các tính năng an toàn quan trọng cho một bộ phận lớn người tiêu dùng .
Các gói ADAS phổ biến hiện nay bao gồm một loạt các tính năng hữu ích như phanh khẩn cấp tự động, kiểm soát hành trình thích ứng, cảnh báo và hỗ trợ giữ làn đường, cùng với cảnh báo điểm mù . Sự phổ cập này đã tạo ra một cuộc chạy đua công nghệ, khi ngay cả các thương hiệu xe sang như BMW và Mercedes-Benz cũng phải liên tục nâng cấp và bổ sung các tính năng ADAS tiên tiến hơn để duy trì lợi thế cạnh tranh .
So với xu hướng toàn cầu, Việt Nam đang nhanh chóng áp dụng ADAS cấp độ 2 và 2.5. Trong khi đó, các thị trường phát triển hơn như Trung Quốc đã bắt đầu thử nghiệm rộng rãi xe tự hành cấp độ 4 trong các thành phố lớn. Điều này cho thấy một tiềm năng phát triển to lớn cho công nghệ tự hành tại Việt Nam trong những năm tới, khi người tiêu dùng ngày càng quen thuộc và tin tưởng vào các hệ thống hỗ trợ lái.
Đấu trường Cạnh tranh: Thị phần và các Động thái Chiến lược
Nửa đầu năm 2025 đã chứng kiến một sự tái định hình mạnh mẽ trên bản đồ thị phần ô tô Việt Nam. Với chiến lược tập trung vào xe điện giá cả phải chăng và hệ sinh thái toàn diện, VinFast đã có một cú bứt phá ngoạn mục, vươn lên dẫn đầu thị trường với 32,9% thị phần, một mức tăng trưởng đáng kinh ngạc (+175.1%) so với cùng kỳ năm trước. Toyota đứng ở vị trí thứ hai, theo sau là Hyundai và Ford. Các thương hiệu Nhật Bản khác như Mitsubishi, Mazda và Honda cũng đều ghi nhận mức tăng trưởng doanh số dương, cho thấy sự phục hồi chung của thị trường.
Sự thay đổi này cũng được phản ánh trong danh sách các mẫu xe bán chạy nhất. Lần đầu tiên, ba vị trí dẫn đầu toàn thị trường đều thuộc về các mẫu xe điện của VinFast, bao gồm VF 3, VF 5 và VF 6. Các vị trí tiếp theo vẫn thuộc về những cái tên quen thuộc và được ưa chuộng lâu nay như Mitsubishi Xpander, Ford Ranger và Mazda CX-5 .
Các hãng xe lớn đều đã công bố những kế hoạch đầy tham vọng cho nửa cuối năm:
- VinFast: Đặt mục tiêu bán ra 200.000 xe tại Việt Nam trong cả năm 2025, tương đương khoảng 40% thị phần. Hãng sẽ tiếp tục mở rộng mạng lưới phân phối, dịch vụ hậu mãi, đẩy mạnh các dòng xe dịch vụ (Green series) và đồng thời mở rộng hoạt động sang các thị trường quốc tế trọng điểm như Indonesia, Philippines và Ấn Độ.
- THACO (Kia, Mazda, Peugeot): Đặt mục tiêu doanh số trên 100.000 xe cho cả năm, với kế hoạch ra mắt tới 29 sản phẩm mới và đầu tư vào 3 tổ hợp showroom quy mô lớn . THACO cũng tiếp tục khẳng định vị thế thống trị ở phân khúc xe bus với 70% thị phần .
- Hyundai Thành Công: Tiếp tục duy trì sức cạnh tranh thông qua các chương trình ưu đãi hấp dẫn và có thể sẽ sớm ra mắt phiên bản nâng cấp của các mẫu xe chủ lực như Hyundai Creta 2025, vốn đã được trang bị gói ADAS tiên tiến .
- Các hãng khác: Thị trường nửa cuối năm được dự báo sẽ rất sôi động với hàng loạt mẫu xe mới dự kiến ra mắt, không chỉ từ các thương hiệu quen thuộc như Mitsubishi, Isuzu, Audi, mà còn từ làn sóng các thương hiệu Trung Quốc đang đổ bộ vào Việt Nam như BYD, Geely và Chery .
Bảng: Bối cảnh Cạnh tranh tại Việt Nam (Nửa đầu năm 2025)
| Hãng xe | Thị phần 6 tháng đầu năm 2025 | Mẫu xe bán chạy nhất của hãng | Các sáng kiến/chiến lược chính |
| VinFast | 32.9% | VF 3 (23,803 xe) | Đẩy mạnh xe điện giá rẻ, mở rộng mạng lưới sạc, chương trình “Mãnh liệt Tinh thần Việt Nam” |
| Toyota | 14.7% | Yaris Cross (5,420 xe) | Dẫn đầu phân khúc hybrid, ưu đãi lệ phí trước bạ, kỷ niệm 1 triệu xe bán ra |
| Hyundai (TC Motor) | 11.8% | Tucson (3,832 xe) | Duy trì các chương trình khuyến mãi, giảm giá sâu cho các mẫu SUV như Santa Fe |
| Ford | 10.6% | Ranger (7,785 xe) | Thống trị phân khúc bán tải, tăng trưởng mạnh với Territory nhờ chính sách giá tốt |
| Mitsubishi | 7.7% | Xpander (8,187 xe) | Giữ vững vị thế “vua” phân khúc MPV, chuẩn bị ra mắt các mẫu xe mới |
| Mazda (THACO) | 7.2% | CX-5 (7,384 xe) | Tăng trưởng mạnh nhờ các chương trình ưu đãi, giảm giá liên tục từ THACO |
Nguồn: Tổng hợp từ báo cáo của VAMA, TC Group, VinFast và các nguồn tin tức thị trường .
Triển vọng Chiến lược và Khuyến nghị cho Nửa cuối năm 2025
Tổng hợp các Động lực Thị trường Chính
Nửa cuối năm 2025 sẽ được định hình bởi sự tương tác của bốn động lực chính:
- Căng thẳng Toàn cầu vs. Sức mạnh Nội tại: Trong khi kinh tế toàn cầu đối mặt với bất ổn, có thể ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng và chi phí nhập khẩu, thì nền kinh tế vĩ mô vững mạnh của Việt Nam sẽ tiếp tục là động lực cốt lõi thúc đẩy nhu cầu tiêu dùng trong nước.
- Sự thay đổi Chính sách: Các quyết định của Chính phủ liên quan đến lệ phí trước bạ cho xe điện và xe lắp ráp trong nước sẽ là yếu tố có tác động tức thời và mạnh mẽ nhất, có khả năng định hình lại lợi thế cạnh tranh giữa các phân khúc trong ngắn hạn.
- Cuộc cách mạng Kép (EV & Hybrid): Thị trường sẽ tiếp tục phát triển trên hai con đường song song. Cuộc cạnh tranh sẽ ngày càng gay gắt ở cả hai phân khúc này, khi các hãng xe mới gia nhập và các hãng hiện tại mở rộng danh mục sản phẩm.
- Công nghệ trở thành Tiêu chuẩn: Các tính năng an toàn và tiện nghi như ADAS và kết nối thông minh sẽ không còn là yếu tố khác biệt mà trở thành yêu cầu cơ bản, qua đó nâng cao kỳ vọng chung của người tiêu dùng và tạo áp lực lên các nhà sản xuất.
Các Kịch bản Dự báo
Dựa trên các động lực chính, ba kịch bản có thể xảy ra cho thị trường ô tô Việt Nam trong nửa cuối năm 2025:
- Kịch bản Cơ sở (Khả năng cao nhất): Tăng trưởng kinh tế Việt Nam duy trì ở mức cao như dự báo. Chính sách miễn 100% lệ phí trước bạ cho xe điện được gia hạn và chính sách giảm 50% lệ phí trước bạ cho xe lắp ráp trong nước được áp dụng trong 3 tháng cuối năm. Kết quả dự báo: Doanh số toàn thị trường cả năm 2025 sẽ tăng trưởng khoảng 18-22% so với năm 2024. Doanh số xe điện tiếp tục tăng trưởng ổn định, trong khi doanh số xe lắp ráp trong nước và xe hybrid sẽ tăng mạnh trong Quý 4.
- Kịch bản Lạc quan: Tăng trưởng kinh tế vượt kỳ vọng (đạt mục tiêu 8,3-8,5%). Chính phủ gia hạn chính sách miễn 100% lệ phí trước bạ cho xe điện và đồng thời áp dụng chính sách giảm 50% phí cho xe lắp ráp trong nước trong 6 tháng. Kết quả dự báo: Thị trường sẽ bùng nổ doanh số, tăng trưởng cả năm có thể đạt trên 25-30%. VinFast và các nhà sản xuất xe lắp ráp trong nước sẽ là những bên hưởng lợi lớn nhất.
- Kịch bản Bi quan: Suy thoái kinh tế toàn cầu ảnh hưởng mạnh đến hoạt động xuất khẩu và đầu tư tại Việt Nam, làm giảm tốc độ tăng trưởng GDP. Chính phủ không ban hành thêm bất kỳ chính sách hỗ trợ lệ phí trước bạ nào cho xe CKD. Kết quả dự báo: Sức mua chung giảm sút, thị trường có thể đi ngang hoặc chỉ tăng trưởng dưới 10% trong nửa cuối năm. Cạnh tranh về giá giữa các hãng sẽ trở nên cực kỳ khốc liệt.
Khuyến nghị Chiến lược cho các Bên liên quan
Để điều hướng thành công trong môi trường năng động này, các bên liên quan cần có những chiến lược linh hoạt và chủ động.
- Đối với các Nhà sản xuất Ô tô (OEMs):
- Đa dạng hóa Danh mục sản phẩm: Cần đầu tư vào cả xe hybrid và xe điện để đáp ứng nhu cầu đa dạng của một thị trường đang phát triển “lưỡng cực”.
- Linh hoạt về Chính sách: Chuẩn bị sẵn các kịch bản kinh doanh, marketing và chuỗi cung ứng để có thể phản ứng nhanh chóng với bất kỳ thay đổi nào về chính sách lệ phí trước bạ.
- Nâng cao Chuẩn công nghệ: Tích hợp ADAS và các tính năng kết nối thông minh vào các mẫu xe phổ thông như một yêu cầu bắt buộc để duy trì tính cạnh tranh và đáp ứng kỳ vọng ngày càng cao của người tiêu dùng.
- Đối với các Đại lý:
- Quản lý Tồn kho Thông minh: Cần theo dõi chặt chẽ các thông tin chính sách để điều chỉnh lượng hàng tồn kho, đặc biệt là giữa xe nhập khẩu và xe lắp ráp, cũng như xe điện, nhằm tối ưu hóa lợi nhuận và tránh rủi ro tồn đọng vốn.
- Tư vấn Toàn diện: Đào tạo đội ngũ nhân viên bán hàng để có kiến thức sâu rộng, có thể tư vấn một cách khách quan về lợi ích và hạn chế của từng loại công nghệ (ICE, Hybrid, EV) cũng như sự khác biệt giữa các gói ADAS, giúp xây dựng lòng tin với khách hàng.
- Đối với các Nhà hoạch định Chính sách:
- Xây dựng Lộ trình Chính sách Dài hạn: Thay vì các biện pháp kích cầu mang tính tình thế, ngắn hạn, cần xây dựng một lộ trình chính sách ổn định và dài hạn cho việc chuyển đổi sang xe xanh. Điều này sẽ giúp các doanh nghiệp và người tiêu dùng có cơ sở vững chắc để lập kế hoạch đầu tư và mua sắm.
- Thúc đẩy Hạ tầng: Ưu tiên ban hành các chính sách khuyến khích mạnh mẽ việc đầu tư vào hạ tầng trạm sạc, bao gồm việc tiêu chuẩn hóa cổng sạc để tạo sự thuận tiện cho người dùng và tạo điều kiện thuận lợi về đất đai, lưới điện cho các nhà đầu tư.